Introductie Slimme Steden

Verstedelijking vraagt om een slimme aanpak. Dit kan met data.

Overal ter wereld hebben steden te maken met grote uitdagingen. Logisch, want meer dan de helft van de wereldbevolking leeft inmiddels in steden en dat aantal neemt alleen maar toe. We zien dan ook dat steden worstelen met woningbouw, klimaatbestendigheid, vervuiling en toenemende sociale ongelijkheid. Ook in ons land brengt verstedelijking uitdagingen met zich mee. Dit blijkt onder andere uit de oprichting van Agenda Stad: een samenwerking van de Rijksoverheid, steden en andere stakeholders. Hierbij worden City Deals gesloten om concrete, stedelijke transitieopgaven aan te pakken en zo de groei, innovatie en leefbaarheid van steden te versterken. Een belangrijke City Deal is ‘Een slimme stad, zo doe je dat’. Deze City Deal geeft gehoor aan de oproep om een ‘slimme’ en geavanceerde oplossingsrichting te vinden voor stedelijke uitdagingen. Dit kan met technologieën die gevoed worden met data. In dit blog leg ik je graag uit wat dit precies inhoudt.

Met Slimme Steden, oftewel Smart Cities, verwijst Van Dam Datapartners naar een aanpak waarbij optimaal gebruik wordt gemaakt van datastromen, data-analyse en technologieën om de kwaliteit van leven, duurzaamheid en veerkracht van steden te vergroten. Er komen steeds meer data beschikbaar over onder andere energiezuinigheid, gezondheid, veiligheid en duurzaamheid. Met deze data kunnen inwoners slimmer leven, bedrijven slimmer ondernemen en gemeenten slimmer besturen. Hierbij wordt gebruikgemaakt van geavanceerde technologieën zoals Digital Twins, Artificial Intelligence (AI), big data en Internet of Things (IoT).

Een ‘slimme stad’ heeft dan ook betrekking op diverse (beleids)terreinen, zoals mobiliteit, energie, economie en governance. Bij slimme energievoorziening kun je denken aan slimme lantaarnpalen die aangaan wanneer er iemand langsloopt, waardoor rekening wordt gehouden met zowel energiezuinigheid als veiligheid. In het project SCOREwater werken diverse Europese steden samen aan een ‘water-slimme’ samenleving. Zo worden er ICT-toepassingen gebruikt om overstromingen bij extreme neerslag te voorkomen als onderdeel van de klimaatadaptie. Daarnaast worden er data verzameld uit het riool die inzichten kunnen geven in de gezondheid van de bevolking. Ook voor stadsveiligheid is dataverzameling zeer relevant. Steeds vaker wordt bijvoorbeeld predictive policing toegepast, waarbij veiligheidsincidenten voorspeld kunnen worden op basis van big data en analyses. Deze data kunnen een combinatie zijn van gegevens over eerdere incidenten, over de afstand tot bekende verdachten en demografische en socio-economische gegevens van het CBS. In de komende blogs lichten we verder toe wat een Slimme Stad betekent voor thema’s als duurzaamheid en governance.

Voor Smart Cities zijn verschillende technologische facetten relevant, waaronder sensoren, Internet of Things en big data. Het genereren en gebruiken van gegevens (data) staat centraal in de slimme stad. Deze gegevens komen uit allerlei bronnen; apparaten, voertuigen en gebouwen die sensoren, software en elektronica bevatten. Daarnaast wordt in een slimme stad gebruikgemaakt van informatie van instanties die ons voorzien van bijvoorbeeld demografische gegevens of specifieke trends en ontwikkelingen. Ook inwoners zijn op zowel een actieve als een passieve manier een bron van data. Ingebouwde sensoren in hun smartphones geven bepaalde informatie, maar inwoners kunnen ook zelf actief melding making van bepaalde zaken via verschillende apps.

Gemeenten bezitten tegenwoordig grote hoeveelheden relevante data, maar deze data koppelen, interpreteren en toepassen (b)lijkt nog een lastige opgave. Er wordt nu nog veel in afgesloten domeinen gewerkt, terwijl het combineren van verschillende data van diverse beleidsterreinen erg nuttig is. Bij Van Dam Datapartners kunnen we helpen inzichtelijk te maken welke data uit welke bronnen relevant en nuttig zijn voor een slimme en geavanceerde aanpak. We denken graag mee hoe jouw gemeente op een slimme manier gebruik kan maken van deze data. Belangrijk hierbij zijn de privacyoverwegingen. Technologie geeft een gemeente veel inzicht in de openbare ruimte, maar de Autoriteit Persoonsgegevens waarschuwt ook voor een surveillancemaatschappij. Het is dan ook enorm belangrijk om rekening te houden met privacy en vrijheid van inwoners bij de ontwikkeling van een Slimme Stad. Van Dam Datapartners helpt gemeenten en provincies hierbij door samen de governancestructuur Slimme steden op te zetten. Wil je hier meer over weten? Lees dan ons volgende blog Slimme steden en Governance op 9 oktober.

Bronnen