Stage lopen

Mijn naam is Joeri Meijers en ik heb als derdejaars student Toegepaste Wiskunde aan de Haagse Hogeschool in Delft stage gelopen bij Van Dam Datapartners. Tijdens deze stage heb ik mijn best gedaan om wiskunde te koppelen met het begrip veiligheid. Ik heb de opdracht gekregen om een algemene veiligheidsindex te ontwikkelen voor gemeentes in Nederland.

Bij deze opdracht komt een hoop wiskunde om de hoek kijken, maar de benodigde voorkennis over het begrip veiligheid had ik zelf toch wel een beetje onderschat. Veiligheid is een lastig en complex begrip dat op heel veel verschillende manier kan worden geïnterpreteerd. In deze blog wil ik jullie kort vertellen over mijn onderzoek en hoe ik heb geprobeerd om mijn wiskundige kennis te koppelen met veiligheid.

Vanuit Van Dam Datapartners is aan mijn gevraagd om een veiligheidsindex te ontwikkelen. Een veiligheidsindex is een indexcijfer dat wat zegt over de veiligheid binnen een gemeente. Gemeenten streven naar inzicht in de veiligheid van hun samenleving. Dit inzicht kunnen zij halen uit bijvoorbeeld een veiligheidsindex. Het verkrijgen van dit inzicht is voor gemeenten om drie redenen van belang:

1. Beleidsontwikkeling: een veiligheidsindex kan helpen bij het ontwikkelen van effectieve veiligheidsstrategieën en -programma’s.
2. Maatschappelijk bewustzijn: een veiligheidsindex kan gemaakt worden om het publiek binnen de gemeente bewust te maken van de veiligheidssituatie.
3. Regionale vergelijking: een veiligheidsindex kan ook worden gemaakt om regio’s met elkaar te vergelijken op het gebied van veiligheid.

In Nederland zijn er al een aantal gemeentes die een veiligheidsindex beschikken op wijkniveau. Ik heb onderzoek gedaan naar deze veiligheidsindexen en daaruit kwam naar voren dat het raadzaam is om de veiligheidsindex op te bouwen uit verschillende veiligheidsthema’s. Deze veiligheidsthema’s krijgen dan een eigen indexcijfer en de uiteindelijke veiligheidsindex is een gewogen gemiddelde van de verschillende veiligheidsthema’s.

Voor dit onderzoek heb ik gebruik gemaakt van de openbaar beschikbare data van de politie. Daarin zijn alle verschillende delicten in te vinden met de bijbehorende aantallen per jaar per gemeente. Al deze individuele delicten moeten dan worden ingedeeld in verschillende veiligheidsthema’s. Ik wilde hiervoor een wiskundige toepassing voor gebruiken, de factoranalyse.

De factoranalyse is een statistische techniek die in een dataset met veel verschillende variabelen, de onderliggende factoren van die variabelen kan opsporen. Mijn idee was om dit toe te passen en de onderliggende factoren uiteindelijk te vertalen naar de verschillende veiligheidsthema’s. Uit de resultaten bleek dat de factoranalyse geen geschikte wiskundige methode is om delicten in veiligheidsthema’s in te delen. Uiteindelijk heb ik gebruik gemaakt van twee verschillende indelingen van delicten die zijn gebaseerd op indelingen die al bestonden, de gebruiker kan kiezen welke indeling hij geschikter vindt.

De volgende wiskundige toepassing die ik wilde gaan gebruiken tijdens mijn onderzoek was de clusteranalyse. Dit is een statistische analyse die observaties in groepen indeelt op basis van kenmerken van de observatie. In mijn onderzoek wilde ik de clusteranalyse gaan gebruiken om gemeentes te groeperen in clusters op basis van twee verschillende kenmerken: het aantal inwoners en het totaal aantal geregistreerde misdrijven in 2022. De resultaten hiervan heb ik grondig geanalyseerd en uiteindelijk meegenomen in het ontwikkelen van de veiligheidsindex.

Het uitvoeren van de factoranalyse en clusteranalyse waren twee tussenstappen in het proces van het ontwikkelen van een algemene veiligheidsindex. Uiteindelijk heb ik een veiligheidsindex ontwikkeld, ik heb een interactief dashboard gemaakt waarin een gemeente zijn eigen veiligheidsontwikkeling in kan zien, maar ook de gemeente kan vergelijken met andere gemeentes in Nederland.

Het begrip veiligheid is een complex en uitdagend begrip dat op verschillende manieren kan worden geïnterpreteerd. Deze complexiteit maakt het lastig om een eenduidig en universeel meetinstrument voor veiligheid te ontwikkelen. Wat voor de ene persoon als veilig wordt beschouwd, kan voor een ander als onveilig worden ervaren, waardoor er geen absolute waarheid is over wat veiligheid precies inhoudt.

Bovendien verandert veiligheid in de loop van de tijd. Nieuwe technologieën brengen voortdurend nieuwe veiligheidsuitdagingen met zich mee. Wat vroeger als veilig werd beschouwd, kan tegenwoordig als ontoereikend worden beschouwd. Het ontwikkelen van een algemene veiligheidsindex vereist daarom voortdurende aanpassing en evaluatie om rekening te houden met de complexe aard van veiligheid.

Hoewel het ontwikkelen van een meetinstrument voor veiligheid een uitdagende taak is, heb ik met mijn onderzoek bij VDO een eerste stap in de goede richting gezet. Door gebruik te maken van wiskundige toepassingen zoals factoranalyse en clusteranalyse, heb ik geprobeerd inzicht te krijgen in de veiligheidssituatie van gemeentes. Ik heb een interactief dashboard ontwikkeld waarmee gemeentes hun veiligheidsontwikkeling kunnen volgen en zich kunnen vergelijken met andere gemeentes in Nederland.

Kortom, veiligheid is een buitengewoon moeilijk meetbaar begrip en ik heb dit zelf ervaren tijdens mijn stageperiode. Toch ben ik ervan overtuigd dat het verkrijgen van meer inzicht in veiligheid van onschatbare waarde kan zijn. Het toepassen van wiskunde op veiligheid kan ons helpen om beter te begrijpen en te monitoren hoe veiligheid zich ontwikkelt. Er liggen nog talloze mogelijkheden voor verder onderzoek en ik hoop dat mijn bijdrage aan de ontwikkeling van de veiligheidsindex een stap in de goede richting is.